सोसल मिडिया
युनिकोड
सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयको कामै कर्मचारीको सरुवा बढुवा गर्ने हो। त्यति मात्र होइन नेपालको संविधान तथा निजामती सेवा ऐन २०४९ तथा नियमावली २०५० ले दिएको जिम्मेवारी बमोजिम सङ्घीय निजामती सेवाको सञ्चालन व्यवस्थापन तथा अभिलेख व्यवस्थापनको काम यहि मन्त्रालयले गर्दै आएको छ।
ऐन र नियमावली अनुसार र त्यसले दिएको कार्यादेश अनुरुप काम गर्नु पर्नेमा सामान्य मन्त्रालय असामान्य काम गरेर सधै विवादित हुँदै आएको छ। विशेष गरि कर्मचारीको सरुवाले उक्त मन्त्रालय धेरै विवादमा आउने गरेको सनातनी समस्यै बनेको छ। अहिले मात्र होइन अलि पहिल्यै बाट सामान्य प्रशासन मन्त्रालय विवाद र लफडाको भूमरीमा जाकिंदै आएको हो, जून आज सम्मै छ।
अवधि नपुगेका कर्मचारीको सरुवा गरेर होस् या त् सरुवामा द्रब्यको खेलो गरेरै किन नहोस् सो मन्त्रालय कहिल्यै गुमनाम हुनु परेको छैन। बदनाम नै सहि तर उसले आफ्नो सनातनी लय आज सम्म समातेकै छ। र, अहिलेका मन्त्रीले झन् ज्यादा त्यसमा लगानी गरेको छ।
प्रधानमन्त्री केपी ओलीकै पार्टीका सांसद राजकुमार गुप्ता अहिले सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयको नेतृत्व गरिरहेका छन्। मन्त्री बने लगत्तै देखि सरुवा प्रकरणले विवादमा आएका उनी झन्-झन् विवादित बनिरहेकै छन्। जितपुर सिमरा उपमहानगरपालिकाको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको सरुवा काण्ड देखि लफडाको चक्रब्युहमा परेका उनी बिबादको पोखरीमा चुर्लुम्मै डुबेका छन्।
पर्साबाट निर्वाचित उनले अकारण छेउकै जिल्ला बाराको जितपुर सिमराको हाकिम चलाएपछि अपजसको भारी बोक्नु पर्यो। मन्त्री भएको साता दिन नबित्दै बिबादमा जाकिएका उनले गरेका सरुवामा विवादै विवाद मात्र जन्माएको छ। सामान्य प्रशासन मन्त्रालय भित्रकै आन्तरिक अनुशासनलाई कायम गराउनुको साटो उनी अन्तै बरालिएर बिबादमा तानिए। उनलाई विवादित बनाउनुमा मन्त्रालयका केही कर्मचारीको योगदान गरेको बुझिएको छ।
मौजुदा निजामति ऐनले कर्मचारीको सरुवा भएको दुई वर्ष भित्र त्यो कर्मचारीलाई सरुवा गर्न मिल्दैन। र, दुई वर्ष पुगिसकेकालाई त्यहि अड्डामा राखिरहन पनि मिल्दैन। तर, मन्त्री गुप्ताले गर्नु पर्ने नगरेर नगर्नु पर्ने मात्र खोजी खोजी गर्नाले उनी माथि प्रश्न उठेको हो। मन्त्रालयमै आठ दश वर्ष यता देखि जरोकिलो गाडेर बसेका दर्जनौ कर्मचारी छन्। तिनी प्रति मन्त्री गुप्ताले जानाजान अनदेखा गरिरहेका छन्।
आफ्नै मन्त्रालयमा भएको आन्तरिक बेतिथी नदेखेर दाम र राजनीतिक पहुँचको सुंड घुसारेर हालीमुहाली गर्नेको मतियार बनेर मन्त्री गुप्ताले झन् बेतिथी बढाएको कर्मचारीकै आरोप छ। पार्टी निकट र चलखेलको गायत्री मन्त्र सिकाउने कर्मचारीलाई काखी च्याप्नाले अराजकताको ग्राफ बढ्दो छ।
पछिल्ला दिनमा मन्त्री गुप्ताको कार्यशैली देखि सचिव भरतमणी सुवेदी पनि वाक्कदिक्क बनेको बताईन थालेको छ। मन्त्री र सचिवको हार्दिकतापूर्ण सम्बन्ध छैन। कर्मचारी प्रशासन हेर्ने सहसचिव बलराम रिज्याल र ताल अर्कै छ। उता उपसचिव कमल भट्टराईलाई एमालेका केही नेताको आदेश तामेली गर्नु छ। चोरबाटो बाट छिद्र खोजेर हिसाबकिताबका भरमा सरुवाको पत्र तयार पार्ने कारखाना घाम अस्ताएपछि संचालन भएकै छ।
एमाले महासचिव शंकर पोखरेल संग नजिकको सम्बन्ध भएका जिल्लाबासी सचिव सुबेदीले मन्त्रीलाई टेर्ने कुरै भएन। आफैंमा पनि सुबेदी अतिरिक्त काममा उति चासो राख्ने व्यक्ति भने होइनन्। जागिर खान मात्र जानेका सुबेदी र सबै गर्न खोज्ने मन्त्रीका कारण सामान्य मन्त्रालय यसै अल्मलिएको छ। तर, सरुवा गर्नमा भने झन् बढी सक्रिय बनेको छ।
मन्त्रीको सचिवालयमा भएका जो कोही सरुवाको डरलाग्दो परियोजना बोकेर हिडेका छन्। मोलमोलाई गरेका प्रमाणहरु यत्र तत्र सर्वत्र छरपस्ट छन् र पनि प्रधानमन्त्री र मुख्यसचिवले त्यता ध्यान दिन पाएकै छैनन्। अहिले मुख्यसचिव एकनारायण अर्याल आफैं सामान्य सचिव भईसकेका व्यक्ति हुन्।
